راهکاری نوآورانه برای عدالت آموزشی

باید دانش‌آموز ما در فلان نقطه‌ دوردست با دانش‌آموز ما در فلان محله‌ تهران از لحاظ نصیب آموزشی تفاوتی نداشته باشد»

رهبر انقلاب دیدار با مدیران آموزش پرورش 1399

فقر چیست؟

تعریفی که اکثر مخاطبان از فقر دارند بر پایۀ رنج جسمی و فقدان منابع مادی است، حال‌ آنکه فقرا وضعیت خود را به‌لحاظ روان‌شناختی و احساسی توصیف می‌کنند. واژگانی همچون شرم، فرودستی، ناتوانی، خواری، ترس، بیچارگی، افسردگی، انزوای اجتماعی و محرومیت از حق صحبت و ابراز وجود در کلام آنان متداول است.

آسیب شناسی

1

سوگیری در تشخیص محرومیت

عمده فعالان جهادی و خیرین در طراحی برنامه های محرومیت زدا بر دهک های پایین و محرومیت های حاد تمرکز می کنند.

محرومیت مزمن

در کنار این سطح از محرومیت، یک محرومیت فراگیر و گسترده نیز در جامعه وجود دارد که باید فکری برای آن کرد. حد فاصل قله های امکانات، ثروت و توانگری و دره های فقر و فلاکت و محرومیت دشت پهناوری وجود دارد که عمده دانش آموزان ایرانی در این بستر حضور دارند.

2

تمرکز بر بعد سخت‌افزاری

تمرکز خیرین و سازمان های حاکمیتی بر تامین جنبه های سخت افزاری مقوله آموزش است.

اثر مربی

تهیه وسایل کمک آموزشی، لوازم التحریر و ساخت مدرسه عوامل مهمی هستند اما آنچه که می تواند شوق یادگیری را درون یک فرد شعله ور سازد، ارتباط مستمر با یک مربی الهام بخش و رشد دهنده است.

3

افسانه مقیاس‌پذیری

امکان رشد نمایی برای فعالیت های تربیتی آنچنان که در دنیای استارت اپ ها مرسوم است یا در خطوط تولید انبوهِ محصولات دیده می شود، وجود ندارد.

رشد ارگانیک

در سال های اخیر و در سایه فراگیری ادبیات های استارت اپی به گونه ای نامناسب ذهن متولیان و تصمیم گیران را آلوده کرده و شاخص مقیاس پذیری عامل از بین رفتن بسیاری از ایده ها و فرسودگی بسیاری از گروه های جهادی و فعالان تعلیم و تربیت شده است.

4

استمرار نداشتن

اگر برنامه به روزمرگی یک دانش آموز مرتبط نشود و مربی در کنار متربی حضور فعالانه و مستمری نداشته باشد تاثیرات تربیتی و آموزشی به کمینه حالت خود می رسد.

استمرار و انسجام

حضور گروه های جهادی در مناطق محروم و برگزاری چند کلاس فرهنگی و درسی یا حضور مربیان تربیتی واحدهای فرهنگی مساجد در مدارس دولتی اتفاق مبارکی است. اما این دست اقدامات به گونه ای طراحی شده اند که در ذات خود ناپایدار و نامنسجم هستند.

5

وابستگی

برنامه آموزشی محرومیت زدا باید بدون وابستگی به سازمان ها و نهادها و با تکیه بر ظرفیت بزرگ عموم مردم، طراحی شود.

مردمی بودن

آنگونه که در پیشینه تاریخی کشور ما در قالب های مختلفی امکان نقش آفرینی برای هر کدام از دغدغه مندان عرصه تعلیم و تربیت وجود داشته است. طراحی باید به گونه ای انجام شود که با تغییر مدیریت های سازمانی و دولتی و تغییر سیاست های حمایتی خدشه ای به اصل و حیات مجموعه وارد نشود.

6

کلیشه زدایی

استفاده از فناوری های ارتباطی می تواند فرصت شکل دهی به شبکه های متمرکز کاری را فراهم کند. شبکه های متمرکزی که از لحاظ جغرافیایی پراکنده هستند.

یکپارچگی و نوآوری

بسیاری از متولیان دغدغه مند سال ها تلاش کرده اند تا شبکه ای از افراد فعال تربیتی و آموزشی را در کشور شناسایی کنند ایشان را آموزش دهند و در یک راستا هدایت کنند. این کار به صورت میدانی علاوه بر هزینه های بسیار با چالش های اجرایی زیادی روبه رو می شود.

راهکاری که ما دنبال می‌کنیم:

1) شناسایی مربیان توانمند در شهرستان‌ها

در اولین گام از طریق شبکه مربیان بومی، افراد فعال، دغدغه‌مند در موضوع عدالت آموزشی را شناسایی کرده و با انجام مصاحبه اولیه میزان علاقه‌مندی ایشان به کار تربیتی با کودک را شناسایی می‌کنیم.

2) آموزش و توانمندسازی مربیان

طی یک دوره آموزشی، بینش و مهارت‌های لازم را آموزش می‌دهیم. آموزش‌ها به صورت نظری و عملی برای افراد در نظر گرفته شده است و در انتهای دوره از افراد آزمونی گرفته می‌شود.

3) شناسایی دانش‌آموزان مستعد در مناطق محروم

با کمک مربیان بومی، تعدادی از دانش‌آموزان مستعد در مناطق محروم شناسایی می‌شوند. بعد از دو مرحله راستی آزمایی و ارزیابی کودک و خانواده پروفایل دانش‌آموز در اپلیکیشن بردار فعال می‌شود.

4) جذب حامی و شروع برنامه همدرسی

بعد از حمایت خیرین از دانش‌آموزان ارتباط بین همدرس و دانش‌آموز از طریق اپلیکیشن بردار برقرار می‌شود و برنامه آموزشی به صورت مستمر در طول سال تحصیلی در راستای برقراری عدالت آموزشی اجرا می‌شود.

اپلیکیشن بردار

مربیان از طریق اپلیکیشن بردار به دانش‌آموزان متصل می‌شوند و با آن‌ها روزانه ارتباط تصویری برقرار می‌نمایند. و از طریق آن گزارش اقدامات خود را ثبت می‌نمایند.

با ساماندهی مربیان بومی و شناسایی دانش‌آموزان مستعد، یک مدرسه مکمل مجازی خلاق تاسیس می‌شود.

 

مدارس استانی

عدالت آموزشی

شعبه گیلان شهرستان سنگر

شعبه اصفهان

شعبه کرمانشاه